Al sinds ik mijn rijbewijs heb, rij ik alleen in automaten. Dat betekend dat ik ondertussen al 11 jaar niet meer in een schakelbak rij. In dit artikel wil ik je meenemen in hoe mijn rijangst is ontstaan, waar ik precies bang voor ben en wat ik er aan doe om er vanaf te komen.

Ondertussen heb ik alweer ruim 11 jaar mijn rijbewijs en ik vind mijzelf een hele goede chauffeur. Ik heb nog nooit een ongeluk gehad of schade gereden aan een auto. Zolang ik in ‘mijn eigen’ auto rijdt, is er geen enkel probleem. Toch heb ik rijangst. Al jaren lang staat er op mijn bucketlist om van mijn rijangst af te komen. Kijk maar, hij stond in de lijst van het jaar toen ik 32 werd. Ik praat er al langer over, maar 2020 gaat het jaar worden dat ik écht van mijn rijangst af kom.

Waar komt mijn rijangst vandaan?

Toen ik 11 jaar geleden bezig was met rijlessen, was ik nog herstellende van mijn vermoeidheidsklachten. Ik ben jarenlang ziek geweest en heb daar tot op de dag van vandaag nog wel last van. Toentertijd was dat niet anders. Het kostte me heel veel energie om auto te rijden, die inspanning kon me soms wel iets teveel worden. Vooral gecombineerd met zenuwen.

Toen ik mijn tussentijdse examen had, ging het autorijden opeens heel slecht. Had ik voor mijn tussentijdse toets de auto nog nooit laten afslaan, deed ik dat tijdens het examen opeens 5 keer binnen 2 minuten. Door de ervaring van mijn tussentijdse toets, had ik niet verwacht dat ik mijn examen ging halen.

Toen ik mijn examen wél in één keer haalde, was ik totaal verbaasd. Ik vond het eigenlijk nog veels te spannen om in mijn eentje de weg op te gaan. Ik wist dat ik dat wel moest doen, dus binnen een week stapte ik in de auto en reed ik met scouting naar zomerkamp. Ondanks dat ik meteen ben begonnen met rijden, heb ik wel een rijangst ontwikkeld.

Op het moment dat ik mijn rijbewijs haalde, hadden mijn ouders twee auto’s, beide automaat. Ik heb toen vooral in de Nissan Micra gereden, dat was een handzaam formaat en voelde heel overzichtelijk. Het was heerlijk om in die auto rond te scheuren. De andere auto die mijn ouders hadden, was een Ford Windstar. Mocht je niet weten wat voor een auto dat is, het is een grote Amerikaanse bak. Ik heb er toen wel een keer in gereden, maar eigenlijk vond ik die auto al veels te groot en had ik niet het idee dat ik controle had.

Naarmate de jaren verstreken hebben mijn ouders meerdere auto’s gehad, op een gegeven moment kwam daar ook weer een handgeschakelde auto. Toen was ik eigenlijk al te bang om daar in te rijden en heb ik dat dus ook nooit gedaan.

Waar ben ik precies bang voor?

Mijn angst bestaat eigenlijk uit verschillende soorten angst. De grootste beperking die ik mijzelf opleg, is dat ik niet wil rijden in een handgeschakelde auto. Ik vertel mijzelf dat ik bang ben om niet genoeg om het omliggende verkeer te kunnen focussen omdat al mijn energie in het schakelen gaat. De angst zit erin dat ik denk het verkeer niet te kunnen overzien én de auto niet de baas ben.

Het gaat voor mij echt om het stukje controle verliezen. Ik moet mijzelf weer aanleren om een handelen te doen, namelijk het gebruiken van 3 pedalen en een versnellingspook. We hebben verschillende automaten gehad, waarin je ook handmatig kon schakelen, maar zonder gebruik van een pedaal. Achteraf gezien had ik daar vaker gebruik van moeten maken, zodat ik in ieder geval niet het gevoel van versnellingen zou kwijt raken.

Daarnaast speelt het formaat van de auto bij mij een grootte rol. Ik heb altijd in kleine auto’s gereden en daarom is het extra spannend wanneer ik een auto zou moeten rijden waarin ik een grote dooie hoek heb. Het parkeren van een auto is opeens wat lastiger wanneer je niet precies weet hoe groot een auto is. Ik denk dat dit een stukje gewenning is, wat je vanzelf ontwikkeld wanneer je in verschillende formaat auto’s rijdt.

Verschillende soorten rijangst

Waar mijn rijangst vooral op controle hebben en het formaat van de auto ligt, kan je voor nog veel meer dingen bang zijn. Een lange tijd was ik bang om in nieuwe auto’s te rijden, ondertussen weet ik dat ik prima in een andere automaat kan rijden.

Veel mensen die rijangst hebben zijn bang om de snelweg op te gaan, onbekende wegen te rijden, hoe andere mensen reageren in het verkeer. Er zijn echt verschillende soorten rijangst en ik denk dat geen enkele vorm van rijangst hetzelfde is.

Ook kan er een enorm verschil zitten in waarom een rijangst ontstaan is. Wanneer jouw rijangst ontstaan is door een ongeluk, is dat heel anders dan hoe mijn rijangst is ontstaan.

Hoe kom je van rijangst af?

Wat ik nu ga zeggen, gaat specifiek in op mijn rijangst, ik wil niet beweren dat dit voor iedereen het geval is, maar dit is wat voor mij geholpen heeft. Mijn rijangst zit écht tussen mijn oren, ik WEET dat ik prima kan rijden. Door mijzelf te vertellen dat ik niet in een schakelauto kan rijden, zal ik ook nooit in een schakelauto gaan rijden. Ik heb mijzelf jarenlang verteld dat ik rijangst heb en daarom heb ik het ook ontwikkeld. Mijn rijangst kwam voort uit onzekerheid en gebrek aan ervaring.

Ik wil nogmaals benadrukken dat dit niet bij iedereen is en dat je echt bij jezelf moet nagaan of jouw rijangst ook uit onzekerheid is ontstaan.

Hoe ik van mijn rijangst af aan het komen ben, is door meer ervaring op te doen met rijden in schakelauto’s en in auto’s van verschillende formaten. Hiervoor heb ik een rijles geboekt bij een gespecialiseerde rijschool. Door één les te volgen heb ik in een veilige omgeving mezelf weer kunnen laten zien dat ik prima kan autorijden. De instructeur kon gewoon ingrijpen wanneer ik iets fout deed en dat gaf mij genoeg vertrouwen om de weg op te gaan. Meteen daarna ben ik thuis met mijn vader in onze camper gaan rijden.

Als iets mij angst inboezemde van te voren, was het rijden in een handgeschakelde camper.

Door actief te gaan rijden in verschillende auto’s hoop ik van mijn angst af te komen.

Rijscholen gespecialiseerd in rijangst.

Er zijn verschillende rijscholen gespecialiseerd in rijangst. Hierin heb ik niet echt een aanbeveling, maar kijk vooral wat goed voelt. Google op een rijschool gespecialiseerd in rijangst bij jou in de buurt.

Ik had een rijschool gekozen die goed voelde, maar niet in mijn regio opereerde. Hierdoor moest ik in Rotterdam gaan rijden, terwijl ik die omgeving niet goed ken. Achteraf gezien was het voor mij slimmer geweest om wel een rijles te boeken bij een rijschool die op bekend terrein opereert.

Het zou mij net iets meer vertrouwen hebben gegeven als ik in de omgeving van Utrecht had gereden. Je kan ook afspraken maken met je rijinstructeur van te voren, over welke route je zou kunnen rijden zodat je je kan voorbereiden. Daarnaast kan je ook nadenken of je liever rijles van een man of een vrouw hebt.

Podcast over rijangst

Ik heb een podcast opgenomen over mijn rijangst en het proces waar ik doorheen ging toen ik mijn opfrisrijles had. Je kunt deze aflevering hieronder luisteren.

Al met al denk ik dat ik heel goed omweg ben om van mijn rijangst af te komen. Voor mij zit het vooral in het vertrouwen krijgen om te rijden en gewoon te gaan rijden.